Stefan Władysław Bryła, uważany jest za największego inżyniera światowej sławy okresu międzywojennego. Jest on nazywany przez amerykańskich inżynierów ubiegłego stulecia, Polskim Aniołem Techniki.
Konstrukcje Stefana Bryły
Stefan Bryła, uznawany jest za znakomitego konstruktora inżynieryjnego, minionego wieku. Urodził się on w Krakowie w roku 1886, tam też pobierał pierwsze nauki. Na studia wybrał się do Lwowa. Po ukończeniu w roku 1908 wydziału inżynierii Politechniki Lwowskiej, Stefan Bryła pracował naukowo na tejże uczelni. Lecz krakowscy naukowcy ściągnęli go do Krakowa, aby swoimi uzdolnieniami zaszczycił Krakowską Akademię Umiejętności. Uczelnia ta widząc jego niebywałą wiedzę i zdolności konstruktorskie, wysłała Stefana Bryłę za granicę, celem dalszych studiów.
Podróże i nauka
Studiował Stefan Bryła w Niemczech, potem w Francji, Anglii, a nawet w Stanach Zjednoczonych. Drogę powrotną odbył przez Hawaje, Japonię, Koreę, Chiny, Mandżurię i Syberię. Lata I wojny światowej, Stefan Bryła spędził w Kijowie.
W roku 1918 powrócił do kraju, aby zachłystywać się wolnością ukochanego kraju i dla niego służyć zdobytą wiedzą. Od 1921 roku, na Politechnice Lwowskiej wykładał zasady budowy mostów, a od roku 1934 uczył studentów budownictwa na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. On jako pierwszy opracował specjalne wsporniki techniczo- konstrukcyjne, które podnoszą nośność mostów i wiaduktów.
Praca redakcyjna
Stefan Bryła, opublikował ponad 150 prac naukowych, dotyczących zasad budownictwa. Jednocześnie był on redaktorem naczelnym książki zatytułowanej"Podręcznik Inżynierski". W roku 1928, Bryła opracował dla Ministerstwa Robót Publicznych pierwsze na świecie przepisy dotyczące spawania konstrukcji stalowych, które stały się wzorem dla odpowiednich przepisów w innych krajach. Obok pracy naukowej, Stefan Bryła zajmował się praktyczną działalnością inżynierską, projektując i dokonując montażu wielu poważnych konstrukcji stalowych. Jego prace cenione były one nawet w skali światowej.
Prace Stefana Bryły
Do najbardziej znanych jego konstrukcji i opracowań technicznych, należy konstrukcja gmachu Towarzystwa Prudential, a także pierwszy w Europie most spawany na rzece Słudwi pod Łowiczem. Most ma 27 metrów rozpiętości i waży 59 ton. Ma on ogromną nośność, dzięki zastosowaniu spawania części brzeżnych, na czym zaoszczędzono znaczną ilość stali. Tych samych rozmiarów most łączony za pomocą nitów, ważyłby 70 ton, poza tym znacznie skrócono tym sposobem, czas pracy przy jego budowie.
Udoskonalił on konstrukcje nośne pionów wiaduktów, co podnosi ich masę dźwigową.
Zmarł on w czasie II wojny światowej w roku 1943. źródła historyczne podają jako przyczynę jego zgonu atak serca. W opracowaniach tematycznych Józefa Kazimierza Czerwonki, podana jest inna przyczyna jego śmierci, a mianowicie rozstrzelanie mieszkańców Krakowa przez ówczesnych okupantów, likwidujących polskich uczonych.
Ewa Michałowska – Walkiewicz
