Od 1 stycznia 2019 r. przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z nowej ulgi, tzw. małego ZUS. Ci, którzy prowadzą działalność na niewielką skalę, będą mogli opłacać składki na ubezpieczenia społeczne w niższej wysokości.
Mały ZUS – dla kogo?
Co dla przedsiębiorcy oznacza mały ZUS? Ten, którego przychody za ubiegły rok z działalności gospodarczej, prowadzonej przez cały ten rok, nie przekroczą trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. jest to 63 tys. zł) będzie mógł opłacać obniżone – proporcjonalnie do przychodu składki na ubezpieczenia społeczne.
„Mały ZUS dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe). Nie obejmuje składki zdrowotnej, którą trzeba będzie opłacać w pełnej wysokości. Jeśli w poprzednim roku przedsiębiorca nie prowadził działalności przez cały rok (np. zawiesił ją albo zamknął i ponownie rozpoczął), przy obliczaniu progu przychodu musi zastosować proporcję” – wyjaśnia rzecznik.
Z małego ZUS może skorzystać osoba, która: jest przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG (również wspólnikiem spółki cywilnej); w poprzednim roku kalendarzowym nie miały do niej zastosowania przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystała ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług; przychody, które osiągnęła z działalności gospodarczej za ubiegły rok kalendarzowy nie przekroczą progu uprawniającego do korzystania z ulgi; nie spełnia warunków do płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (od podstawy wynoszącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia); prowadziła działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym; nie wykorzystała 36-miesięcznego limitu (w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) korzystania z małego ZUS; nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem jej rozpoczęcia wykonywała (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym czynności wchodzące w zakres działalności.
Kto nie skorzysta z małego ZUS-u?
Z tego rozwiązania nie będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, który w poprzednim roku prowadzili także inną pozarolniczą działalność jako: twórcy, artyści; osoby wykonujące wolny zawód; wspólnicy spółek jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o.; osoby prowadzące publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.
Z małego ZUS można korzystać przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. „Osoba, która spełnia warunki ustawowe i chce opłacać składki na nowych zasadach, zobowiązana jest złożyć w terminie 7 dni dokumenty ZUS ZUA/ZUS ZZA z odpowiednimi kodami tytułu ubezpieczenia.
Przedsiębiorca będzie mógł zrezygnować z tego uprawnienia w każdym czasie, a więc także od dnia nabycia do niego prawa. Rezygnacja będzie nieodwołalna. Tym samym do końca roku kalendarzowego przedsiębiorca będzie zobowiązany ustalać podstawę wymiaru składek zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o sus (systemie ubezpieczeń społecznych – red.), czyli od kwoty nie niższej niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok” – wyjaśniła rzecznik.
Rezygnacja z małego ZUS
Dodała, że za rezygnację z małego ZUS uważane będzie również niedokonanie przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą zgłoszenia z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia od dnia zaistnienia zmiany, w terminie 7 dni zgodnie z art 36 ust. 13 i 14 ustawy o sus, niezależnie czy podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu czy tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Dniem zaistnienia zmiany jest odpowiednio: pierwszy stycznia danego roku kalendarzowego, pierwszy dzień rozpoczęcia lub wznowienia działalności w danym roku kalendarzowym, pierwszy dzień spełniania warunków do ustalania podstawy wymiaru składek zgodnie z art. 18c ust. 1-3 ustawy o sus (np. pierwszy dzień zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy, czy też pierwszy dzień zaprzestania korzystania z +preferencyjnych składek+).
„Nie jest możliwy powrót do korzystania z małego ZUS przez osobę, która korzystała z tej ulgi, a następnie złożyła dokumenty z innym niż przewidziany dla małego ZUS kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05” – tłumaczy Kowalska-Matis.
Przedsiębiorca, który dopiero rozpoczął działalność, nie będzie mógł od razu skorzystać z małego ZUS, ponieważ warunkiem płacenia niższych składek jest prowadzenie działalności gospodarczej przynajmniej przez 60 dni w poprzednim roku. „Po rozpoczęciu działalności może jednak skorzystać z innych ulg – ulgi na start i/lub preferencyjnych składek ZUS. Korzystanie z nich wiąże się z mniejszą liczbą formalności” – przypomina rzecznik.