Niewielu jest dziś ludzi, którzy nie rozpoczynają nowego dnia od filiżanki świeżej i aromatycznej kawy. Jednak nie każdy miłośnik kawy, który wie coś więcej na temat pochodzenia tego aromatycznego napoju, wie, że jest ona tak zdrowa i wartościowa jak zielona herbata!
Jest wiele legend opisujących pochodzenie kawy, ale tylko kilka z nich uznawanych jest przez ekspertów za realistyczne. Spożycie kawy zapoczątkowali koczownicy z Etiopii, i to właśnie ten kraj nazywany jest «ojczyzną kawy». Obecnie natomiast kawa, także organiczna, uprawiana jest i obrabiana głównie w Brazylii.
Istnieją trzy główne rodzaje ziaren – Robusta, Arabica i Liberika. Arabika jest z nich najpopularniejsza. Ziarna mają zwykle podłużny kształt i posiadają gładką powierzchnię. Arabika stanowi trzy czwarte światowej produkcji kawy. Dlatego dominuje na globalnym rynku ekologicznej i konwencjonalnej kawy.
Z tych trzech rodzajów ziaren, najmniej popularna jest Liberyka – zaledwie 1% produkcji. Liberyka idealnie nadaje się do napojów o smaku kawy i kawy rozpuszczalnej. Trzeci rodzaj – Robustę uprawia się tam, gdzie są gorsze warunki pogodowe. Roślina jest dużo bardziej wytrzymała, napar jest mocny i gorzki w smaku. Samo ziarno inaczej też wygląda, jest zazwyczaj brązowe lub szarawe i okrągłe.
Dwa główne rodzaje ziaren – Arabica i Robusta uprawiane są w różnych krajach na sześciu kontynentach – w Ameryce Środkowej, Ameryce Południowej, Afryce, Azji Południowo-Wschodniej i Australii.
Kraje, w których produkowana jest kawa – Arabica i Robusta
Ze wszystkich miejsc na sześciu kontynentach, kawa jest w większości uprawiana w 21 krajach (w Brazylii, Kolumbii, Etiopii, Meksyku, Kenii, Indiach, Indonezji, Jamajce, Gwatemali, Nikaragui, Hondurasie, Jemenie, Kostaryce, Malawi, Papui Nowej Gwinei, Peru, Rwandzie, Salwadorze, Tanzanii, Zimbabwe, Wietnamie), w pięciu z nich produkuje się kawę najwyższej jakości, czyli organiczną. Kraje, w których produkowana jest kawa organiczna:
1. Brazylia;
2. Kolumbia;
3. Etiopia;
4. Meksyk;
5. Gwatemala;
Charakterystyka każdego z krajów i trochę historii:
1. Brazylia
To, że kraj ten produkuje najwięcej kawy organicznej na świecie nie jest niczym zaskakującym. Przoduje zarówno w uprawie, jak i produkcji kawy zwykłej i ekologicznej oraz jej sprzedaży. Nic dziwnego, że Brazylia jest czasem nazywana "Imperium kawy". W tym kraju, rośnie nawet 3.970.000 krzewów kawowca, a około 75% z nich uprawianych jest w małych gospodarstwach. Tak więc, tylko 25% brazylijskiej kawy (ekologicznej i zwykłej) jest uprawiana na specjalnych plantacjach. W związku z tym można stwierdzić, że uprawa kawy oparta jest na małych gospodarstwach, których w Brazylii jest bardzo wiele. W drugiej z kolei na liście Kolumbii, uprawia się prawie dwa razy mniej kawy, a jej odsetek i tak jest pokaźny.
W Brazylii produkuje się obecnie 30% całkowitej ilości kawy organicznej wytwarzanej na świecie. Do czasu II wojny światowej, Brazylia była znana jako największe imperium kawowe, które wytwarzało aż połowę całkowitej światowej produkcji kawy organicznej. Więc ekologiczna, wysokiej
jakości kawa zawsze była i nadal jest jednym z głównych surowców uprawianych w Brazylii.
W Brazylii uprawia się wiele różnych rodzajów kawy, można więc powiedzieć, że brazylijska kawa w stanie zadowolić gusta wszystkich smakoszy i że zrobi wrażenie na wszystkich, a przynajmmniej na większości miłośników organicznej kawy. W Bazylii oraz Nikaragui uprawiana jest prawdopodobnie najbardziej ekologiczna ze wszystkich możliwych rodzajów ziaren kawa.
Jedna z najsmaczniejszych i najbardziej cennych kaw organicznych uprawiana jest na północy kraju, gdzie dojrzewa na specjalnych, nadmorskich, plantacjach, więc jej smak jest wyjątkowy, morski, i bardzo ceniony. Ten rodzaj kawy jest eksportowany do Europy Wschodniej, na Bliski Wschód i do Afryki Północnej.
Inna, równie ciekawa kawa, zdecydowanie warta spróbowania przez miłośników kawy organicznej, pochodzi z Bahia, i przetwarzana jest w dość skomplikowany – "mokry" sposób. Jest też w związku z tym trudnodostępna. Najlepsze i najwyższej jakości ziarna tej kawy importowane są do Stanów Zjednoczonych, a także sprzedawane na rynku krajowym. Należy również pamiętać, że poziom konsumpcji kawy w Brazylii jest ogromny, według statystyk – najwyższy na całym świecie.
We wschodnich regionach Brazylii produkowanych jest kilka oryginalnych kaw, takich jak ,,Vista Allegre" i ,,Capim Branco». Gatunki te powstały, ponieważ plantatorzy ze stanu Minas Gerais rozmnożyli drzewka kawowe Bourbon znalezione w regionie Cerrado.
Smaki tych kaw są bardzo różne. Pierwsza (,,Vista Allegre") jest dość pikantna i ostra. Druga (,,Capim Branco") jest łagodna. Obie mają lekko kwasowy smak.
Rodzaje brazylijskiej kawy organicznej:
· Brazylia Yellow Bourbon Fazenda Rainha
Kawa ta posiada niezwykły aromat czekolady i kwiatów. Podczas degustacji można wyczuć delikatny i przyjemny smak owoców cytrusowych, który czyni tę kawę jeszcze bardziej ekskluzywną.
· Brazylia Sul de Minas
Kawa ta ma mocny, niezapomniany smak. Jest słodko-kwaśna smak, lekko czekoladowa z orzechowym aromatem.
· Brazylia Santos (wersja bezkofeinowa)
Ta kawa jest szczególna, gdyż została pozbawiona kofeiny, dzięki czemu można cieszyć się nią późnym wieczorem lub nawet w nocy.
· Brazylia Icatu Fazenda Santa Maria
Posiada średnią kwasowość, można wyczuć w niej nuty cytrusowe i smak pigwy. Jest również pełna słodyczy, dość gęsta.
2. Kolumbia
W tym kraju pierwsze drzewka kawowe pojawiły się w 1808 roku. Zostały przywiezione z Wenezueli, gdzie uprawiane były przez duchownego z Antyli Francuskich. Obecnie w Kolumbii w ciągu roku produkuje się 13 mln i 60 kg worków organicznej kawy. Jak wcześniej wspomniano, Kolumbia jest za Brazylią na drugim miejscu w rankingu krajów produkujących kawę organiczną. Zasady przechowywania kawy w Kolumbii są bardzo restrykcyjne. Stosuje się tu różne standardy produkcji kawy najwyższej jakości. Ziarna kawy są również chronione przed pochodzącymi z innych państw chorobami roślin. W kraju panuje oficjalny nakaz traktowania każdego wjeżdżającego na terytorium Kolumbii samochodu specjalnym środkiem bakteriobójczym, aby nic nie uszkodziło owoców kawowca i nie zniszczyło kawowych plantacji.
Kolumbijska kawa jest jedną z najwyżej ocenianych przez konsumentów organicznej kawy. Uprawiana jest tu bardzo wysokiej jakości kawa organiczna, oryginalne i rzadkie rodzaje, których nie można znaleźć nigdzie indziej. Spośród wszystkich uprawianych tu typów, najbardziej popularne i najczęściej eksportowane są różne arabiki produkowane w sposób "mokry". Są one oznaczone charakterystycznym znakiem, co jest niezwykłym osiągnięciem dla uprawiających je rolników.
Ziarna kawy uprawiane w Kolumbii można podzielić na trzy rodzaje: ,,Supremo", ,, Excelso" ir UGQ (,,Unusual Good Quality"). Ziarna kawy ,,Excelso" mają subtelny, dość kwasowy smak, podczas gdy ,,Supremo" są mniej kwasowe i nieco większe. «Excelso» uprawia się na innowacyjnych plantacjach, w celu utrzymania i zachowania bardzo wysokiej jakości. Oba rodzaje mają silny aromat i lekki, kuszący, owocowy smak, idealny dla tych miłośników kawy organicznej, którzy nie lubią lub nie tolerują bardzo mocnej kawy.
Kawy kolumbijskie są raczej delikatne, znane również jako "jedwabiste", a więc można delektować się nimi o każdej porze dnia. Smaki są świetnie wyważone.
Kolumbijska kawa organiczna z regionu Medellin:
· Kolumbia Medellin Supremo
Ten rodzaj kawy ma bogaty, czekoladowo-orzechowy smak z aromatem skórki świeżo wypieczonego chleba. Kawa ta jest dość gęsta, a w związku z tym cieszy się popularnością wśród miłośników kawy i jest ceniona na globalnym rynku kawy organicznej.
– Kolumbia Medellin Excelso
Kawa o smaku orzechowym z mlecznym posmakiem. Jak wcześniej wspomniano, z wyczuwalną kwasowością.
3. Etiopia
Ten kraj i jego przemysł kawowy jest wyjątkowy, gdyż nazwa ,,kawa" pochodzi właśnie od jednego z etiopskich miast (Kaffa). Dlatego też Etiopia nazywana jest ojczyzną kawy (zarówno zwykłej, jak i organicznej). Kawa rośnie w Etiopii w warunkach naturalnych, jako dziki gatunek, niepoddany ludzkiej ingerencji. Ziarna produkowane z dzikich drzewek kawowych są bardzo mocne w smaku, z delikatnym winnym posmakiem, który czynią tę kawę jeszcze bardziej atrakcyjną.
Nie wiadomo kiedy dokładnie w Etiopii pojawiły się plantacje kawy, ale przyjmuje się, że stało się to w XIX wieku. Według legendy, mnisi, którzy chcieli poprawić swoją koncentrację podczas modlitwy i zniwelować senność, byli pierwszymi w tym kraju, którzy spożywali napoje kawowe.
Etiopski przemysł kawy organicznej zatrudnia łącznie około 12 milionów obywateli etiopskich. Stanowi on ważny czynnik rozwoju ekonomicznego Etiopii. Etiopia jest jednym z wiodących państw w światowej produkcji kawy ekologicznej i zwykłej. Kawa etiopska uważana jest za wyjątkową i oczywiście wartą spróbowania oraz światowego uznania.
Smak kawy z Etiopii jest zazwyczaj dość trudny do opisania, ponieważ nie posiada dużej kwasowości lub goryczy – jest lżejszy i bardziej subtelny. Ponadto zaleca się, żeby ziaren tej kawy nie wypalać zbyt ciemno, aby nie straciły swojego subtelnego smaku.
Prawie cała kawa organiczna uprawiana w regionach Etiopii jest eksportowana do Japonii i Europy. W Stanach Zjednoczonych jest naprawdę trudna do znalezienia.
W Etiopii około połowa wszystkich upraw kawy (zarówno organicznych i zwykłych) rośnie na wysokości 1500 metrów nad poziomem morza. Kawa organiczna w tym kraju uprawiana jest na wszystkie możliwe sposoby – w tradycyjnych gospodarstwach rodzinnych, dzikich terenach leśnych, ogródkach przydomowych i oczywiście – na nowoczesnych dużych plantacjach.
Etiopska kawa organiczna z regionu Sidamo:
Ma słodki, cytrusowy smak i delikatny czekoladowy aromat.
4. Meksyk
Około 5 milionów worków ziaren kawy rocznie jest produkowanych w Meksyku, dlatego Meksyk zajmuje czwarte miejsce w produkcji kawy na świecie. Obecnie największy udział mają w nim drobni dostawcy (jest ich około 100 000). Duże plantacje w Meksyku są rzadkością.
Meksykański rynek kawy jest uzależniony od "Mexicano del Cafe" – agencji rządowej, która kontroluje kawę na rynkach światowych oraz obszary jej uprawy, jak również plantacje. W Meksyku średnio produkuje się 630 kg ziaren kawy na hektar, co stanowi dość dużą ilość.
Większa część obszarów uprawy kawy w kraju jest naturalna. Jednym z najbardziej znanych rodzajów kawy meksykańskiej jest ,,Maragogype", nazywana także ziarnem słoniowym (,,Liquidambar MS"). Ma dojrzały, subtelny smak. Kawy organiczne są produkowane głównie z tych ziaren. Są one większe niż inne rodzaje.
Na świecie znane są przede wszystkim dwa rodzaje meksykańskiej kawy organicznej – ,,Tapachula" i ,,Huixtla". Produkowane są w regionie Chiapas.
Wysokiej jakości ekologiczne ziarna są uprawiane także w regionie Oaxaca i Veracruz. W Oaxaca rośnie ,,Altura Orizaba" i ,,Altura Huatusco", a w Veracruz ,,Altura Coatapec".
Meksykańska kawa organiczna – Meksyk Topacio:
Kawa ta ma dojrzały i głęboki smak. Jest niezwykle aromatyczna, pyszna i naprawdę delikatna w smaku
5. Gwatemala
Kiedyś gwatemalska kawa ekologiczna była uznawana za najlepszą. Dziś Gwatemala stara się odzyskać miano producenta najlepszej i najwyższej jakości kawy organicznej. Oczywiście w Gwatemali nie produkuje się tyle kawy, co w Brazylii czy Kolumbii, ale fakt, że Gwatemala jest w rankingu pięciu czołowych producentów kawy organicznej na świecie jest ogromnym sukcesem.
Pierwsze plantacje przemysłowe w Gwatemali została założone przez niemieckich kolonizatorów w XIX wieku. W roku 1750 zostały zasadzone tam pierwsze drzewka kawowe.
Wspaniała kawa rośnie na gwatemalskich wyżynach, spotyka się z uznaniem entuzjastów i trafia w gusta smakoszy organicznej kawy z całego świata. Arabica rośnie na wulkanicznych zboczach Sierra Madre, które oferują idealne warunki do uprawy kawowca.
Dwa najlepsze rodzaje gwatemalskiej kawy to ,,Gwatemala SBH " i ziarno słoniowe. Ziarna słoniowe obecnie są gorszej jakości, ale ten typu ziarna spopularyzował gwatemalską kawę na globalnym rynku. Tymczasem "SBH" (Strictly Hard Beans) jest uważana za jedną z najlepszych kaw, jest ceniona na całym świecie.
Wysokiej jakości kawa ,,El Pulcalo" rośnie na jednej z najbardziej popularnych plantacji «Hacienda Carmona", która słynie z produkcji kawy organicznej. Plantacja znajduje się w najbardziej znanym regionie, gdzie uprawia się kawę – w Antigua. Zdaniem ekspertów, ze wszystkich rodzajów kawy uprawianej w Gwatemali, ten rodzaj kawy jest najbardziej intensywny i pełny w smaku.
Gwatemalska kawa organiczna:
· Gwatemala Roble
Kawa ta ma czysty i łagodny, owocowy smak i czekoladowy aromat, jej degustacja zapewnia niezwykłe wrażenia.
Oto lista 5 krajów produkujących największą ilość kawy organicznej. Jak również pierwsza piątka organicznych rodzajów kawy, które są dla nas dostępne. Możesz spróbować każdego z nich i na pewno nie będziesz rozczarowany, ponieważ jest to kawa najwyższej jakości.