Stosunkowo duża produkcja odpadów z tworzyw sztucznych i papieru wiąże się z działalnością handlową, a ich ilość jest ściśle skorelowana z wielkością sprzedaży.
W przypadku dużych marketów może dochodzić do 45 ton odpadów papierowych i 20 ton tworzyw sztucznych miesięcznie. Są to głównie zużyte opakowania Na potrzeby sprzedaży detalicznej towary trafiają do opakowań jednostkowych. Zawierają określoną ilość produktu przeznaczoną do tego typu handlu. Jest to np. kartonik z sokiem, torebka cukru, a w przypadku tworzyw butelka wody mineralnej, paczka makaronu. Opakowania jednostkowe trafiają do naszych domów.
Tak samo dzieje się zazwyczaj z opakowaniami grupowymi, które zawierają opakowania jednostkowe z myślą o sprzedaży detalicznej. Będą to np. zgrzewane folią butelki lub puszki, kartoniki z saszetkami herbaty. Część z nich może jednak do klientów nie trafić. Bardzo rzadko miejsce sprzedaży opuszczają opakowania zbiorcze. Zawierają one opakowania jednostkowe, jednak w przeciwieństwie do grupowych nie są przeznaczone do handlu detalicznego. Ich zadaniem jest ułatwienie transportu i składowania. W większości przypadków klient detaliczny nie ma z nimi kontaktu.
Wyjątkiem są sklepy dyskontowe. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej nakłada na producentów tego typu odpadów obowiązek ich recyklingu. Do końca 2014 roku planuje się osiągnięcie poziomu recyklingu 22,5% tworzyw sztucznych i 60% papieru oraz tektury w stosunku do ich wytworzonej masy. Powstałe w handlu odpady, klasyfikowane jako makulatura, to papier, kartony i w przeważającej części tektura. Może mieć ona charakter lity jednak najczęściej jest to tektura falista. Opakowania tego typu stanowią około 40% wszystkich stosowanych w produkcji spożywczej.
Dzieje się tak ze względu na ich niską cenę, dobre właściwości mechaniczne i stosunkowo prostą technologię recyklingu i utylizacji. Powlekanie, impregnowanie i inne zabiegi eliminują dodatkowo ich klasyczne wady z brakiem odporności na wilgoć na czele. Tekturę litą i kartony wielowarstwowe (duplex i triplex) otrzymuje się przez nakładanie na siebie kilku warstw pilśni. Umożliwia to otrzymanie produktu o różnej gramaturze. Tektura falista powstaje w wyniku naprzemiennego sklejania kartonu płaskiego i falistego. Opakowania tego typu dzieli się w zależności od ilości warstw których może być od 2 do 10, co przekłada się na różną wytrzymałość. Opakowania zbiorcze mają zazwyczaj 5 i więcej warstw.
Tworzywa sztuczne to materiały wytworzone na bazie wielkocząsteczkowych związków chemicznych czyli polimerów. Wyróżnić tu można tworzywa syntetyczne powstałe w wyniku polimeryzacji, polikondensacji oraz półsyntetyczne powstające głównie na bazie celulozy lub kauczuku. Najczęściej spotykane tworzywa opakowaniowe to: polietylen, polichlorek winylu, poliuretan. Polietylen (PE) jest jednym z najtańszych i najprostszych materiałów którego wielką zaletą jest łatwość utylizacji. Poliuretan wykorzystuje się głównie do produkcji folii o różnych gęstościach (HDPE, MDPE, LDPE – odpowiednio wysoka, średnia i niska). Polichlorek winylu (PCV) to tworzywo o dużej gęstości.
Można z niego uzyskać zarówno twarde płyty jak i cienką folię bądź też pianki. Ze względu na możliwy szkodliwy wpływ na zdrowie nie wykorzystuje się go do produkcji opakowań jednostkowych. W przypadku opakowań z tworzyw obserwujemy spore zróżnicowanie form. Mogą to być palety, skrzyniopalety, tacki wytłaczane, worki, kaptury paletowe. Ich jest możliwość wielokrotnego wykorzystania w przeciwieństwie do ograniczeń wynikłych ze stosowania papieru i tektury.
Po sortowaniu i czyszczeniu tworzywa można granulować i ponownie wykorzystać. Istnieje też możliwość ich chemicznej depolaryzacji celem uzyskania czystego surowca wtórnego. Ponieważ handel wielkopowierzchniowy dostarcza dużej ilości odpadów zdatnych do ponownego wykorzystania przedsiębiorcy zazwyczaj inwestują w sprzęt do ich wstępnej obróbki.
Najczęściej są to belownice, które wykorzystuje się zarówno do prasowania makulatury, jak i tworzyw sztucznych. Skupem tak przygotowanych surowców wtórnych zajmują się wyspecjalizowane firmy. Zbywając je przedsiębiorca wywiązuje się z nałożonych na niego obowiązków uzyskując dodatkowo przychód z tytułu sprzedaży surowców wtórnych.
ZielonyDziennik.pl, Julian Z. Pankiewicz
