Hałas jest jednym z najniebezpieczniejszych wrogów człowieka. Hałas ma ujemny wpływ na zdrowie, zmniejszają wydajność pracy, utrudniają wypoczynek i koncentrację.Stałe oddziaływanie hałasu kumuluje się jak promieniowanie i wpływa na cały organizm – na narząd słuchu, system nerwowy, powoduje zaburzenia snu i trawienia, zmiany akcji serca, ciśnienia krwi oraz rytmu oddychania. Hałas – co to takiego? Nieodzowną częścią naszego życia są dźwięki, które odgrywają dwojaką rolę: – jako zjawiska pożądane, czyli środek porozumiewania się i odbioru wrażeń słuchowych – jako zjawiska niepożądane, przeszkadzające, szkodliwie działające na zdrowie. Miarą hałasu, jest poziom dźwięku wyrażony w decybelach (dB): • poziomy dźwięku niższe od 45 dB w dzień są dla człowieka mało uciążliwe; • hałas o poziomach dźwięku 65-70 dB jest uciążliwy i – niestety – typowy dla naszego życia codziennego; Źródła hałasu Hałas dociera do nas wszędzie – w pracy, w domu czy na miejscu odpoczynku. Najbardziej uciążliwymi źródłami hałasu są trasy drogowe, kolejowe i lotnicze, a także zakłady przemysłowe, centra handlowe, miejsca rozrywki itp. Na działanie hałasu przekraczającego wielkość 85 dB narażone są osoby pracujące w górnictwie, przemyśle maszynowym, hutniczym, stoczniowym, motoryzacyjnym, budowlanym, fonograficznym i innych. W mieszkaniach też jest hałas, którego źródłami są instalacje wodno-kanalizacyjne i wentylacyjne, urządzenia mechaniczne zainstalowane w budynkach np. windy. Źródła hałasu można podzielić na dwie kategorie: hałas komunikacyjny(drogowy, kolejowy i lotniczy) oraz hałas przemysłowy. Wpływ na klimat akustyczny Polski ma niezwykle dynamiczny rozwój motoryzacji, wzrost natężenia przewozów towarowych i osobowych. Spowodowało to 20% wzrost hałasu w przedziale 70-80 dB od roku 1992. W zasięgu uciążliwego oddziaływania hałasu drogowego znajduje się ok. 15 mln osób, czyli około 40% populacji. Poziom narażenia na hałas w Polsce, nie odbiega zbytnio od sytuacji w krajach Unii Europejskiej. Zagrożenie hałasem kolejowym jest znacznie mniejsze i obejmuje około 1 mln osób, co jest sytuacją znacznie lepszą niż w krajach o większej gęstości infrastruktury kolejowej takich jak Holandia czy Niemcy. W zakresie emisji hałasu lotniczego na skutek wprowadzenia do użytku nowoczesnego sprzętu nastąpiła pewna stabilizacja. Spodziewać się jednak należy rozwoju tej gałęzi transportu w Polsce i narastania hałasu lotniczego, zwłaszcza w rejonach, gdzie dotychczas nie miał on większego znaczenia. Sposoby redukcji: • Ograniczenie ruchu pojazdów • Poprawę nawierzchni ulic i torowisk • Modernizację konstrukcji wytwarzanych pojazdów mechanicznych • Wprowadzenie urządzeń przeciwhałasowych w pojazdach mechanicznych( izolacje akustyczne, udoskonalone tłumiki wydechu wtórny obieg spalin) • Prowadzenie linii komunikacyjnych w wykopach, tunelach albo tworzenie wokół tras już istniejących barier, ekranów ( osłon) dźwiękochłonnych • Stosowanie w konstrukcji i materiałów stanowiących barierę dal hałasu ( płyty, okna, drzwi, ściany dźwiękochłonne) • Poprawianie układu dróg i równomierne rozmieszczanie • Stosowanie obudów dźwiękochłonnych na hałaśliwe urządzenia i maszyny Hałas przemysłowy Wyniki pomiarów hałasu przemysłowego wskazują, że przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu zarejestrowano w 54% skontrolowanych zakładów. Porównanie danych określających mierzone obecnie wielkości odstępstw od dopuszczalnych poziomów hałasu, z danymi zebranymi na początku lat dziewięćdziesiątych wskazuje na względną poprawę w tym zakresie. Szeroki dostęp do przodujących na świecie technologii i wyrobów powoduje, że w przypadku modernizacji zakładu przemysłowego stosowane są coraz sprawniejsze urządzenia, charakteryzujące się obniżoną emisją hałasu. Wpływ hałasu na zdrowie Hałas jest szkodliwy dla zdrowia; stały i uciążliwy hałas męczy nas psychicznie i fizycznie, pogarsza nasze samopoczucie. Głośne dźwięki mogą nie tylko przeszkadzać w spokojnym śnie i uniemożliwić odpoczynek, ale uporczywy i uciążliwy hałas może również osłabić naszą koncentrację, wyzwolić agresję. Uciążliwy hałas prowadzi do utraty słuchu, a nawet głuchoty. Głuchota znajduje się na czele listy chorób zawodowych, przygotowanej przez Światową Organizację Zdrowia. Szkodliwy dla zdrowia jest już stały hałas o natężeniu, 65 dB, co odpowiada szumowi głośno grającego telewizora. Przy hałasie o sile 85 dB, trwającym dłużej niż 8 godzin dziennie, powstaje niebezpieczeństwo utraty słuchu. Natomiast hałas o natężeniu powyżej 130 dB jest nie tylko bolesny, ale nawet krótkotrwały może uszkodzić słuch w sposób nieodwracalny. Pod wpływem hałasu rośnie napięcie nerwowe. Hałas jest jednym z czynników stresowych, który działa na organizm człowieka poprzez uwalniane w organizmie substancje chemiczne. Jedną z nich jest adrenalina (hormon strachu, walki, ucieczki), która uwalnia glukozę z wątroby, umożliwia uwolnienie kwasów tłuszczowych z ich zapasów w tkance tłuszczowej, po to by stanowiły źródło energii dla pracy mięśni. Ponieważ jednak człowiek nie ucieka, glukoza i kwasy tłuszczowe nie ulegają spaleniu w mięśniach. Niespalone metabolity zmieniają się w cholesterol, który odkłada się na ściankach naczyń krwionośnych. Stąd już tylko krok do nadciśnienia, zawału serca lub udaru mózgu. Lekarze już dawno stwierdzili korelację między zawałami serca a natężeniem hałasu. Hałas przyspiesza i pogłębia zmęczenie, tłumi słyszalność mowy i akustycznych sygnałów ostrzegawczych, przytępia ostrość widzenia, bystrość obserwacji oraz wpływa na opóźnienie reakcji obronnych, zwiększając znacznie możliwość nieszczęśliwych wypadków. Badania lekarzy wykazały, że hałas komunikacyjny jest jedną z przyczyn powodujących liczne choroby układu nerwowego, serca, układu pokarmowego i żołądka, układu mięśniowo-stawowego, a także zakłócenia równowagi emocjonalnej. Hałas szkodzi naszemu zdrowiu tak samo jak zanieczyszczone powietrze, tym bardziej, że zasięg uciążliwości hałasowej w środowisku miejskim ciągle się powiększa, poziom hałasu wzrasta. zielonydziennik.pl, Julian Z. Pankiewicz